Veel mensen zien een stoornis in het autismespectrum als een beperking. Roy Houtkamp niet. Hij is zelf autistisch en maakt zijn stoornis en zijn ervaring te gelde. Roy begeleidt binnen de Fontys Hogeschool ICT studenten en heeft zijn eigen bureau: Autastic. Daarnaats is Roy spreker op het congres Toetsen & Examineren in het hoger onderwijs.

Studenten met autisme, ADHD of dyslexie hebben behoefte aan aangepaste toetsen. Volgens de wet mogen die aanpassingen niet leiden tot een ‘onevenredige’ belasting van het instituut.

Hoe kijken jullie daar bij Fontys tegenaan?

‘Allereerst: Fontys bestaat uit een groot aantal instituten en elk instituut doet het op zijn eigen manier. Aan de ene kant vind ik dat goed: ambitieuze instituten hebben de vrijheid om goede begeleiding te bieden. Aan de andere kant: nu is er ook ruimte voor instituten om zich tamelijk rigide op te stellen – en dat vind ik een gemiste kans. Kortom: we gaan er binnen Fontys heel verschillend mee om.’

Zelf heb je ook autisme. Was daar voldoende oog voor toen je zelf bij Fontys studeerde?

‘Ja, maar dat komt ook dat ik een enorme doorzetter ben. Ik laat me niet afschepen. Ik vond het bijvoorbeeld heel moeilijk om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden, iets wat je vaker ziet bij mensen met autisme. Dat is met name lastig bij multiplechoicevragen. Daarom vroeg ik om een toets met open vragen. Mijn docent weigerde dat, maar mijn studieloopbaanbegeleider en mijn decaan overruleden hem. Ze vonden niet dat het aanpassen van de toets een onevenredige belasting was voor de docent.’

Heeft de maatschappij voldoende oog voor de potentie van mensen met autisme, ADHD en dyslexie?

‘Nee. De maatschappij stigmatiseert deze mensen sterk. Er wordt vooral gekeken naar wat we niet goed kunnen en niet naar wat we wél goed kunnen. We zouden niet empathisch zijn. We zouden alleen maar repeterende werkzaamheden kunnen verrichten. Als je dat voortdurend te horen krijgt, krijg je een negatief zelfbeeld en ga je het zelf geloven. Het gevolg daarvan is dat veel mensen met een beperking op een te laag niveau werken.’

Hoe is de begeleiding bij je eigen instituut: ICT in Eindhoven?

‘Uitstekend. Fontys heeft een geweldig decanaat, dat altijd zal gaan voor het belang van de student. Toen ik nog studeerde, ben ik er zelf begeleid. Ik heb er ook studenten begeleid bij het verkrijgen van hulpmiddelen zoals extra toetstijd of een aparte ruimte om de toets te maken. Daarnaast hebben we bij ICT een StudentPlusteam: een team van zes mensen die studenten met een functiebeperking begeleiden bij hun opleiding.’

Ze zeggen dat autisten doorgaans goed zijn in gestructureerd denken en daarom vaak kiezen voor ICT.

‘Klopt. Een kwart van onze studenten heeft aangegeven een autismespectrumstoornis te hebben. Niet iedere student maakt daar overigens er melding van. Zelf schatten we dat vier op de tien ICT-studenten autistisch is. Als we daar niet goed voor zorgen, halen veel van onze studenten de eindstreep niet.’

Wat moet een instituut doen om goed beleid voor mensen met autisme op te zetten?

‘Praten met en luisteren naar andere instituten. Er wordt her en der in het land heel veel ondernomen. Je hoeft het niet allemaal zelf te bedenken. Steek elders eens je licht op en vraag wat hun ervaringen met het maatjesproject zijn.’

Wat mogen bezoekers van jouw presentatie verwachten?

‘Ik hou geen presentatie, maar ga met andere scholen in discussie. Ik ga niet vertellen hoe het in mijn ogen moet. Wel wil ik delen wat mijn eigen ervaringen zijn. Maar ik ben juist ook benieuwd om van andere partijen te horen wat hún ervaringen en ideeën zijn. Die uitwisseling vindt nog te weinig plaats.’