Door: Bertine van Hillo-Visser (Hogeschool Rotterdam) en Linda Nieuwenhuijsen & Irma van Slooten (UDL Nederland)

Elke collegezaal in het hoger onderwijs bevat een breed scala aan studenten. Deze studenten zijn allemaal anders. Denk aan verschillen in (culturele) achtergrond, capaciteiten, interesses en thuissituatie. Maar hoe geef je het onderwijs vorm zodanig dat je tegemoet komt aan deze diversiteit? Het onderwijsraamwerk van Universal Design for Learning (hierna: UDL) vormt hiervoor de ruggengraat.

Massamaatwerk

UDL gaat uit van het principe dat studiebelemmeringen worden weggenomen door tijdens de ontwikkeling van het onderwijs rekening te houden met verschillen tussen studenten. Denk aan verschillende leerbehoeften, mogelijkheden en talenten. Op die manier hoef je niet achteraf maatwerk te bieden als de studie belemmeringen oplevert als gevolg van bijvoorbeeld het studeren met een functiebeperking, persoonlijke omstandigheden of het bedrijven van topsport. Juist dan gaat het gevoelsmatig vaak schuiven met betrekking tot borging. Er moeten in dat geval vaak achteraf, ad-hoc besluiten worden genomen voor individuele studenten en dat kan voor de nodige dilemma’s zorgen.

Firm Goals, Flexible Means

Het borgen van toetsen en bewaking van het eindniveau is de afgelopen jaren een belangrijk thema in het hoger onderwijs geworden. Dit is mede geïnitieerd
door vernieuwde accreditatievereisten en door wetgeving. Juist UDL draagt bij aan kwaliteitsborging omdat er een heel duidelijk antwoord moet zijn op het UDL-Fundament: ‘wat is het doel van deze onderwijseenheid of het curriculum?’. Als je dat helder hebt kun je nagaan op welke manieren studenten kunnen aantonen dat ze dat doel gehaald hebben. In UDL termen: ‘firm goals, flexible means’!

‘Wat is het doel van onze opleiding eigenlijk?’

De ervaring leert dat opleidingen vaak helemaal niet zo helder hebben wat het doel van het onderwijs precies is. Of dat er in de doelen middelen verweven zitten. En dat – als docenten en managers er met elkaar over in gesprek gaan – er heel verschillende antwoorden komen. Starten met UDL maakt dat dit soort (fundamentele) verschillen zichtbaar worden. Vervolgens zorgt het voor een gemeenschappelijke taal om het curriculum zo in te richten dat de doelen op een flexibele manier gehaald kunnen worden. Dat is flexibilisering die ruimte geeft aan talenten, interesses en beperkingen. Kortom onderwijs dat past bij een breed scala aan studenten, niet alleen bij de ‘standaard student’. Die bestaat namelijk alleen op papier, in de collegezaal is diversiteit de norm.

Workshop ‘Toetsing, Borging en Universal Design for Learning (UDL)’

Het dilemma van toetsborging versus massamaatwerk door middel van UDL komt uitgebreid aan bod tijdens de workshop UDL & Toetsing op het Congres Toetsen en Examineren in het hoger onderwijs.

De workshop wordt gegeven door twee experts op het gebied van UDL (Irma van Slooten & Linda Nieuwenhuijsen van UDL Nederland) en door een expert op het gebied van toetsing & hoger onderwijs (Bertine van Hillo-Visser, Hogeschool Rotterdam, o.a. Voorzitter Examencommissie).

Bekijk het volledige programma van het Congres Toetsen en Examineren in het hoger onderwijs